آرشیو اردیبهشت ماه 1399

كاخ گلستان

اين كاخ كه در ميان شلوغي و هياهوي روزمره شهر و درست در مجاورت بازار بزرگ تهران قرار دارد قدمتش به دوران صفويه مي رسد. اين كاخ بعد از صفويه در هر دوره اي كم و بيش مورد توجه درباريان قرار گرفت تا اينكه در دوره آقا محمد خان قاجار  و انتخاب تهران به پايتخت حكومتي قاجار، به اوج اهميت و برو بياي خود رسيد. اين كاخ به دليل برخورداري از قسمت هاي بي نظير ديدني و قرارگيري در مركز شهر و كنار بازار نسبت به كاخ هاي ديگر محبوبتر و پربازديدتر است.

كاخ گلستان و وقايع تاريخي مهم

اين كاخ علاوه بر تاجگذاري پادشاهان بخصوص پادشاهان قاجار، حوادث ديگري نظير برپايي مجلس يكم و مجلس موسسان و بسياري از وقايع مهم تاريخي ديگر را به خود ديده است.

وجه تسميه

بنا بر رواياتي كه وجود دارد قرارگيري اين كاخ در خيابان هاي باغ مانند و وجود درختان بلند و باغچه هاي سرسبز گلستان مانند اين منطقه دليل نامگذاري اين مجموعه به كاخ گلستان بوده است.

بخش هاي مختلف باغ گلستان

شمس العماره

ساختمان شمس العماره با ارتفاع 35 متر تا پيش از ساخت سر در باغ ملي بعنوان بلندترين ساختمان آن زمان نماد پايتخت بود. اين ساختمان با دستور ناصرالدين شاه به تقليد از بناهاي اروپايي به زيبايي هر چه تمام با فلز، آينه كاري، گچبري و نقاشي هاي منحصربفردي ساخته شده است. ساعتي كه در بالاي اين ساختمان بلند قرار دارد از آن دوران و هديه ملكه ويكتوريا به پادشاه قاجار در اينجا به يادگار مانده است.

تالار اصلي

تالار اصلي خود متشكل از تالار سلام، تالار آينه، تالار عاج، تالار ظروف و ... مي باشد. در اين تالارها هداياي پادشاهان اروپايي به پادشاهان ايراني، تابلوهاي نقاشي بزرگاني نظير كمال الملك، اشيا و جواهرات گرانبهايي براي بازديد عموم قرار داده شده است.

عمارت بادگير

عمارت بادگير كه از زمان فتحعلي شاه قاجار در اين قسمت ساخته شده است يكي از بخش هاي لاكچري و با شكوه كاخ گلستان است. در داخل اين عمارت هنرهاي نقاشي، گچ بري، منبت كاري، طلاكاري و مرمركاري به زيبايي هر چه تمام شاهده مي شود.

خلوت كريمخاني

همانطور كه از اسمش پيداست اين بنا به دوران كريمخان زند باز مي گردد. در زمان آقا محمد خان قاجار و بنا بر دستور او استخوان هاي كريمخان از شيراز به اين بنا آورده شد و در آنجا دفن شد، بعد ها در زمان پهلوي رضاشاه اين استخوان ها را پيدا كرد و در جاي مناسبي دفن كرد.

از بخش هاي ديگر اي مجموعه مي توان به ايوان تخت مرمر، تالار برليان، حوضخانه، موزه مردم شناسي و ... اشاره كرد.

آدرس

تهران- خيابان پانزده خرداد- ميدان ارگ

كاخ شهرباني

در ميدان مشق قديم يعني در ضلع شمالي ميدان امام خميني بناهاي تاريخي متعدد و زيبايي از گذشته به يادگار مانده است، اما كاخ شهرباني با بقيه متفاوت است و در ميان آنها حسابي خود نمايي مي كند. در ادامه بيشتر با اين كاخ آشنا مي شويم.

تاريخچه ساخت كاخ شهرباني

در سال 1315 و در دوره پهلوي اول، يكي از نهادهاي تازه تاسيس رضا شاه اداره شهرباني بود كه براي آن اين كاخ فعلي طراحي و ساخته شد. اين بنا بعدها در سال 1381 يعني حدود 20 سال پيش توسط وزارت خارجه از نيروي انتظامي خريداري شد و پس از بازسازي هاي مورد نياز تغيير كاربري داد و به عنوان ساختمان شماره 9 وزارت امور خارجه به فعاليت خود ادامه داد.

معماري كاخ شهرباني

بناي مجلل و با شكوه كاخ شهرباني با 21000 متر مربع مساحت و 3 طبقه همواره مورد تعريف و تمجيد خارجياني است كه به ايران سفر كرده و در اين كاخ برو بيايي داشته اند. معمار و طراح اين كاخ بي نظير هنرمندي ارمني بنام گابريل گوركيان و سازنده آن شخصي بنام قليچ باقليان مي باشد. معماري اين بناي زيبا به سبك نئو كلاسيك ايراني است، چرا كه داخل كاخ و عمارت تماما به سبك اروپايي و بر خلاف ظاهر بنا كه اصالت و ايراني بودن خود را حفظ كرده است مي باشد. اولين چيزي كه در بازديد از اين كاخ به ذهن هر ايراني مي رسد شباهت بيش از حد و تقليد از تخت جمشيد در بعضي قسمت ها نظير ستون ها، سر ستون ها، پايه ها و طرح سربازان مي باشد. به عقيده مورخان پله هاي دو سمت درب ورودي نيز به تقليد از كاخ آپادانا ساخته شده اند. فضاي بيروني شامل نقش هاي برجسته زيبايي روي ستون ها و بدنه و تنديس با الهام از معماري خاص دوره هخامنشيان است. اما داخل مجموعه نيز با آيينه كاري،گچ بري و .. مزين شده اند و هر يك بر زيبايي ديگري افزوده اند. تماشاي اين كاخ همچون تونل زماني شما را به گذشته هاي دور و دوران حكومت هخامنشيان و معماري بي نظير آن دوره مي برد كه اگر علاقمند به تاريخ و معماري باشيد حسابي لذت خواهيد برد.

ديدني هاي نزديك كاخ شهرباني

اگر به حوالي خيابان امام خميني و خيابان سي تير براي بازديد از اين كاخ زيبا رفتيد مي توانيد از ساير مكان هاي ديدني و تاريخي و فرهنگي اين منطقه نظير موزه ايران باستان، سر در باغ ملي، كتابخانه ملي، موزه عبرت و ... نيز ديدن كنيد.

كاخ سروستان فارس

كاخ ها كه محل اقامت خاندان سلطنتي  در دوران گذشته بودند، بنا ها و سازه هايي عظيم بودند كه شكوه و جلال پادشاهان را به رخ مي كشيدند. در اين پست نيز طبق روال هميشه مي خواهيم به معرفي كاخي بازمانده از حكومت هاي گذشته كه بيانگر تمدين و تاريخ سرزمينمان مي باشد را معرفي كنيم. كاخ سروستان يا كاخ ساسان يا كاخ بهرام گور همگي نام كاخي است كه در اين مقاله به آن مي پردازيم با ما همراه باشيد.

بهرام گور

بهرام پنجم ساساني ملقب به بهرام گور است، اما شايد ندانيد كه چرا اين لقب را دارد؟ در تاريخ آمده است كه بهرام علاقه و مهارت فراواني در تير اندازي با كمان و شكار داشته است ( علاقه وافر او به شكار گوره خر بوده است). داستان از اينجا شروع مي شود كه يك روز بهرام با يكسري از ياران و همراهيان نزديكش به شكار گور خر مي رود. گوره خر چموش تن به شكار نميداد، بهرام نيز سوار بر اسب به دنبال او مي تازيد. گوره خر شتابان مي دويد و به سمت بيابان ها مي رفت، بهرام نيز به دنبالش ميرفت و قصد جان او كرده بود. در اين راه انقدر او دويد و حيوان دويد تا اينكه بهرام به نا كجا آباد رفت و معلوم نشد كجا رفت و از چشم ياران غيب شد. اطرافيان هر چه گشتند او را نيافتند و براي هميشه به خاطره ها پيوست. البته عده اي مي گويند وي در حاليكه سوار بر اسب به دنبال آن گوره خر چموش ميدويده در باتلاقي عميق فرو رفته و براي هميشه آنجا ماند و جان سپرد. لذا لقب بهرام گور را از آن خود كرد. شايد اين شعر معروف معرف حضور همه شما باشد:

بهرام كه گور مي گرفتي همه عمر                   ديدي كه چگونه گور بهرام گرفت؟؟؟؟!!!

بله داستان اين شعر معروف از اينجا مي آيد و اينگونه شد كه بهرام پنجم از بقيه پادشاهان ساساني معروفتر گرديد.

كاخ سروستان ساساني

بهرام گور كه در بالا به سرنوشت او اشاره كرديم صاحب كاخ سروستان بود.  اين كاخ با شكوه به تقليد از كاخ فيروز آباد و به دستور بهرام گور و توسط مهر نسي وزير او ساخته شد. به عقيده مورخان اين كاخ قديمي ترين گنبد آجري ايران است . اين كاخ در زمان اوج خود وسعتي حدود 300000 متر مربع داشت. مصالح مورد استفاده در ساخت اين كاخ گچ و سنگ بوده است. نقشه و معماري اين كاخ نسبت به ابنيه زمان خود بسيار حرفه اي تر و پيچيده تر است.

معماري كاخ سروستان

كاخ در قسمت شرقي بنا واقع شده است و شامل 1 ايوان بزرگ و اصلي و 2 ايوان كوچك است. ايوان اصلي در وسط دو ايوان كوچكتر واقع شده است. ايوان مركزي با گذر از تالار اصلي به حياط راه پيدا مي كند. 2 تالار بزرگ در دو طرف آن با سقف بلند و گنبدي شكلي با گپبري هاي زيبا قرار گرفته اند. اين كاخ داراي ايواني به شكل تقريبا مربع و ضلع 13 و 18 متر ارتفاع مي باشد. در 2 طرف بنا 2 اتاق با طاق هاي گهواره اي قرار گرفته اند. گنبد اين بنا به صورت فيلپوش مي باشد كه 4 گوشه گنبد به شكل گرد در آمده است. در اين كاخ از گوشواره براي حفظ و تقويت گنبدهاي دايره اي شكل استفاده شده است. كاخ سروستاني بسيار شبيه به كاخ اردشير در فيروز آباد است با اين تفاوت كه از لحاظ ابعاد و بزرگي اين كاخ يك چهارم كاخ اردشير است، اما از لحاظ نقشه و رعايت اصول فني اين كاخ غني تر است.

آدرس

استان فارس- 9 كيلومتري  شهر سروستان- در مسير روستاي نظر آباد -محله تزنگ

كاخ ناصري

آسارا را مي شناسيد؟!! شهر فريدون آسارايي معروف!! روستاي خوش آب و هوا و سر سبزي بنام شهرستانك دارد. عمده شهرت شهرستانك بدليل وجود كاخ تاريخي ناصري است. اين كاخ در سال 1257 شمسي به دستور ناصرالدين شاه قاجار بعنوان اقامتگاه ييلاقي و تفريحي وي در انتهاي شهرستانك، منطقه اي بنام گله گيله ساخته شد. ناصر الدين شاه كه به زيبايي و خوش آب و هوايي اين منطقه ايمان آورده بود، تصميم به ساخت كاخي ييلاقي براي استراحت و تفريح خود گرفت. براي اين كار بهترين معمار آن زمان يعني آقا محمد ابراهيم خان را به كار گرفت تا كاخ مورد نظرش را به زيبايي تمام بسازد. ساخت اين كاخ سه سال زمان برد و در ساخت و طراحي آن از بهترين مواد روز دنيا استفاده شد.

ويژگي هاي كاخ شهرستانك

كاخ ناصري از 2 بخش اندروني و بيروني تشكيل شده است كه شامل 4 سطح مي باشد. عمارت بيروني به صورت مستطيلي با طول و عرض 24 و  12 و شامل 2 طبقه مي باشد كه هم اكنون طبقه دومي در كار نيست. اين بنا به صورت شرقي- غربي ساخته شده است كه اين موضوع سبب مي شود با بهره گيري كامل داخل از نور خورشيد، هيچ نيازي به وسايل گرمايشي يا سرمايشي نباشد. بخش اندروني شامل 2 حياط است. حياط جنوبي با ابعاد 26*40 براي شخص شخيص شاه و حياط شمالي با ابعاد 18* 24 براي خدمه. در محدوده بين دو قسمت اندروني و بيروني حمام شخصي ناصرالدين شاه واقع شده است. در ذو قسمت شمالي و شرقي عمارت نوزده اتاق وجود داشت. از جمله زيبايي هاي اين كاخ مي توان به در ها و پنجره هاي ارسي رنگين و همچنين كاغذ ديواري هاي خاص و شيكش كه آن زمان از آلمان به اينجا آورده شده بود، مي توان اشاره كرد.

اما چه سود؟؟؟!! آنهمه شكوه و جلال به فنا رفت و در دوره پهلوي مورد بي مهري قرار گرفت. اكنون از اين كاخ به آن زيبايي و عظمت تنها عكس و نقاشي هاي زيبا به يادگار مانده است.

اين كاخ در سال 1376 در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيد.