كاخ پاسال، ثابت پاسال

كاخ ورساي ايران

قصر سنگي، كاخ ثابت پاسال (يكي از سرمايه داران بنام قبل از انقلاب) با معماري برگرفته از قصر پتي تريانو در ورساي به كاخ ورساي ايراني شهرت دارد. اين كاخ بعنوان بزرگترين ساختمان تهران، با مساحت حدود 12000 متر مربع در ابتداي بلوار آفريقا جاي گرفته است. اين خانه در زمان پهلوي يكي از گرانترين و لاكچري ترين خانه هاي تهران بوده، بطوريكه ارزش آن را در آن زمان بالغ بر 15000000 دلار مي دانستند.

درباره ثابت پاسال

حبيب الله ثابت معروف به ثابت پاسال متولد سال 1283 در تهران و خانواده اي بهايي بود. پاسال يكي از پولدارترين رجال ايراني بود كه گفته ميشد بعد از شاه دومين فرد ثروتمند در ايران است.

ثابت پاسال فعاليت خود را با كار كردن در يك دوچرخه سازي شروع كرد ولي به دليل شم اقتصادي خوبي كه داشت خيلي زود پيشرفت كرد. از جمله كارهايي كه او داشت: دوچرخه سازي، حمل مرسولات پستي در سراسر كشور، تاسيس كارخانجات مبل ثابت، فروش ماشين آلات نجاري، تاسيس كارخانه توليد لوازم  خانگي و اداري، احداث اولين شركت حمل و نقل در ايران، راه انداختن حرفه سيرك در ايران، فروش و صادرات فرش ايراني، جوراب زنانه، نمايندگي چندين نوع تلويزيون و يخچال، كارخانه قند، كارخانه لاستيك سازي جنرال تاير، نمايندگي توليد فولكس واگن و... بود.

از خصوصيات اخلاقي خوب وي مي توان به نظم، جديت، صرفه جويي، بلند پروازي و... بود كه همگي باعث پيشرفت او شدند. ثابت هيچ كاري را كوچك نميشمارد و براي پولدار شدن هيچ فرصتي را از دست نميداد. در سال 1974 دارايي او را يك دهم كل دارايي ايران تخمين زدند كه اين دارايي شامل بانك، ساختمان، صنايع انرژي و داروسازي بود. همانطور كه در بالا نيز ذكر كردم در هر صنفي دستي داشت و تجربه فراواني داشت.

ثابت در آن زمان 41 شركت بازرگاني داشت و ده ها هزار نفر از اين طريق كسب درآمد داشتند.

عمارت پاسال

زير بناي اصلي خانه حدود 2000 متر مربع است كه بصورت دو طبقه اصلي و يك زير زمين ساخته شده است. نماي اصلي ساختمان وي شباهت زيادي به كاخ سفيد دارد. . اين ساختمان ضد زلزله ساخته شده است.

آذين هاي داخلي اين عمارت كار شركت مزون ژانسن فرانسه است كه تنها براي قشر اعيان و سلطنتي كار ميكرد. درهاي اين اين عمارت از نوع چوبي و متعلق به قصري در فرانسه هستند كه اطرافش با طرح گل گچكاري شده است. درون خانه سقف ها گچبري ساده اي دارد، ديوارها با رنگي ملايم كاغذ ديواري شده، شومينه هاي بزرگ كه دور تا دورش با سنگ مرمر و مجسمه هاي روح الله ميرزايي مزين شده است. مي گويند شومينه چوبي اين كاخ توسط فردي بنام معمار آتشي با چوب و دستمزد 600 هزار تومان ساخته شده است.

جالب است بدانيد كه ستون هاي اين كاخ سنگ تراشي شده  و با تيشه نقش داده مي شدند و قيمت هر ستون اين كاخ در آن زمان 70 هزار تومان بود.

اتاق ها دور تا دور كمد ديواري داشتند و كف اتاق با استفاده از 380 تكه سنگ رنگي به شكل گل وسط فرش مزين شده است. حياط بزرگ اين كاخ داراي استخر و آلاچيق است. اين كاخ داراي سينماي اختصاصي است. همچنين پاركينگ بزرگي براي مهمانان اختصاص داده بودند.

شايد جالب باشد بدانيد كه ساخت اين كاخ 12 سال زمان برد و چه پولهاي گزافي كه در آن خرج نشد ولي ايرج و خانواده 2 سال هم در آنجا زندگي نكردند و پس از انقلاب مجبور شدند ايران را براي هميشه ترك كنند.